Urbex fotografie is kort gezegd het fotograferen van verlaten gebouwen. Urbex is een afkorting van Urban Exploring. Een uitdagende vorm van fotografie op vele fronten. De locaties zijn moeilijk te vinden en soms gevaarlijk. Heb je eenmaal een urbex locatie gevonden, dan rest nog de uitdaging om het pand mooi in beeld te brengen. Urbex fotografie is ook niet zonder gevaar. De meeste verlaten gebouwen zijn verboden terrein en de gebouwen zijn vaak in slechte staat en er kan zelfs sprake zijn van instortingsgevaar. Een goede voorbereiding is daarom erg belangrijk!
Wat is urbex fotografie?
Urbex fotografie is meer dan het schieten van plaatjes in oude gebouwen. Het fotograferen is misschien nog wel het eenvoudigste. Vooral het vinden van de locaties en het veilig kunnen fotograferen, is de grootste uitdaging. In dit artikel ga ik daar later uitgebreid op in.
Zelf ben ik eens in een verlaten gebouw geweest met fotografe Alice van Kempen om opnames te maken voor het Fotocafé ledenwebinar. In die uitzending stond haar project Furbex centraal. Een project waarbij ze haar hond Furby fotografeert in verlaten gebouwen. Als lid van de Fotografie Community kun je deze aflevering terugkijken in je account.
Ik was nooit eerder in een urbex locatie geweest en het meest indrukwekkende vond ik dat je nog goed kunt zien dat de tijd er heeft stil gestaan. Het was een oud huis dat rook naar een muffe kelder. In de keuken stonden nog een paar roestige pannen op het fornuis en de ondergelopen kelder stond vol met conservenblikken met etenswaren. Het huis lag niet eens zo ver van de bewoonde wereld, toch wisten maar weinig mensen van het bestaan af. Waarschijnlijk omdat het huis helemaal begroeid was met klimop en het zicht op het huis werd ontnomen door hoge struiken en bomen die er omheen stonden. Een klein overgroeid paadje leidde naar het verlaten huis. Ik vond het zo’n indrukwekkende ervaring dat ik die dag niet snel zal vergeten.
Deze verlaten gebouwen zijn schaars. Het huis dat ik met Alice bezocht heb, stond in België waar veel meer urbex gebouwen te vinden zijn dan in Nederland. Wij fotografeerden in een urbex woonhuis, maar urbex gebouwen kunnen van alles zijn geweest. Er zijn bijvoorbeeld verlaten ziekenhuizen, tandartspraktijken, winkels en fabrieken te vinden. Vaak liggen er nog oude gereedschappen, kleding, papieren en andere spullen die er al jaren liggen te verstoffen. Je hebt het gevoel dat je een sprong terug in de tijd maakt. Maar tegelijkertijd zie je ook hoe de natuur langzaam terugslaat en de gebrouwen aanvreet. Alles wat van hout is, is verrot. Het beton is nat, beschimmeld en het stinkt. Urbex fotografie is dus een avontuurlijke tak van sport!
Urbex fotografie locaties
Het vinden van een mooie urbex locatie is misschien wel het moeilijkste bij urbex fotografie. In Nederland zijn er een aantal urbex fotografie locaties te vinden, maar we hebben er niet zo veel als bijvoorbeeld onze buurlanden. Toch zijn er wel locaties waar je aan urbex fotografie kunt doen in Nederland.
Één van de urbex locaties waar je kunt fotograferen is de oude Aardappelmeelfabriek in Ter Apel. De fabriek ligt verscholen in de bossen en is legaal toegankelijk. Je kunt dus ook naar binnen om te fotograferen. Wel is het een populaire urbex locatie, waardoor de kans groot is dat je niet alleen bent. Alleen het gebouw staat er nog. Helaas geen machines of apparaten. De onderstaande video geeft een goede impressie van de urbex locatie.
Een andere mooie indrukwekkende locatie waar je kunt fotograferen is Het Land van Ooit. Een voormalig familiepark in het Brabantse Heusden dat sinds 2007 gesloten is. Tegenwoordig kun je nog steeds het roze kasteel zien en de verschillende beelden die in het park stonden. Je ziet hoe het park steeds meer in verval raakt en overgenomen wordt door de natuur. Ondanks dat je nergens naar binnen kunt, lijkt het mij toch een bezoekje waard. Een aantal jaren geleden maakte filmmaker Ralph Denessen een video over het park en krijg je een indruk van wat je kunt verwachten.
In België ligt de het verlaten dorp Doel, niet ver van de Nederlandse grens. Een verlaten dorp met leegstaande gebouwen en lege straten. Echt helemaal leeg is het er trouwens niet. Er komen veel toeristen opaf. Daarom kun je beter op een doordeweekse dag naar dit dorp gaan als je er foto’s wilt gaan maken.
De genoemde locaties zijn legaal te bezoeken. Er zijn ook illegale urbex locaties te vinden. Vaak zijn deze voor de fotograaf interessanter omdat ze minder bezocht worden door toeristen en vaak staan er nog spullen die de mensen er lang geleden hebben achtergelaten. Helaas bestaat er niet één overzicht van al deze locaties. Fotografen en andere mensen die deze locaties bezoeken, zijn vaak voorzichtig met het delen van de informatie omdat ze bang zijn dat autoriteiten de locaties afsluiten als er te veel toerisme opaf komt. Toch zijn deze locaties wel te vinden op internet of op social media zoals in (besloten) Facebook groepen. Als urbex fotograaf zul je de nodige uurtjes achter de computer moeten zitten ter voorbereiding op je fotoreportage.
Urbex fotografie tips
Als je een mooie urbex locatie gevonden hebt, dan helpen deze tips je om de mooiste urbex foto’s te maken.
Vaak is het licht niet ideaal, omdat het om verlaten gebouwen gaat. Er is vaak weinig licht en veel contrast. het beste kun je dan ook een statief meenemen. Een statief zorgt ervoor dat je veel makkelijker foto’s maakt in het donker. Je hebt dan minder snel bewogen foto’s.
Doordat er een groot contrast is in hoeveelheid licht tussen binnen en buiten, kan het helpen om een HDR foto te maken. Daarbij zorg je ervoor dat er geen details verloren gaan in de donkere en lichte partijen in de foto. Wil je meer weten over HDR fotografie? Lees dan mijn blog over het maken van HDR foto’s.
Verder is het aan te raden om een mobiele telefoon mee te nemen voor het geval het toch mis gaat en je bijvoorbeeld verdwaald of gewond raakt. Het beste is om niet alleen te gaan. Zeker wanneer je gevaarlijke panden gaat bezoeken met instortingsgevaar. Neem daarnaast ook een zaklamp mee en verwissel niet je objectief in de stoffige ruimtes om een vuile beeldsensor te voorkomen.
Het verkennen van verlaten gebouwen en industriële locaties heeft een onmiskenbare aantrekkingskracht voor fotografen die op zoek zijn naar unieke en mystieke beelden. Urbex-fotografie biedt een unieke mogelijkheid om een glimp op te vangen van vergeten verhalen en de schoonheid te ontdekken in het verval. Dus ga op pad met je camera en duik in de verborgen wereld van urbex-fotografie. Maar vergeet niet om altijd met respect om te gaan met de locaties die je bezoekt, en de veiligheid voorop te stellen. Veel succes!