Als gepassioneerd fotograaf weet je als geen ander dat de juiste apparatuur van essentieel belang is om jouw creatieve visie tot leven te brengen. En een goed camera statief mag dan niet ontbreken. Soms gewoon een extra steuntje voor je camera, maar vaak zelfs onmisbaar om goede foto’s te maken. Bijvoorbeeld wanneer je met lange sluitertijden fotografeert.
Er zijn nogal wat camera statieven te verkrijgen. Grote statieven, kleine statieven, van carbon of aluminium, simpel of juist met veel handige features. Waar moet je in hemelsnaam beginnen als je op zoek bent naar een goed statief? En dan heb je ook nog de statiefkop, waarbij je kunt kiezen uit verschillende systemen. In dit blog daarom een uitgebreid overzicht van wat er te krijgen is, zodat jij zeker weet dat je de juiste keuze maakt voor je nieuwe statief.
Soorten camera statieven
Zoals gezegd zijn er veel soorten camera statieven. Je hebt verschillende maten bijvoorbeeld. In het veld is het handig als je met een rechte rug staat te fotograferen dus dan komt een wat groter statief goed van pas. Maak je een verre wandeling, of je bent op vakantie, dan kan een mini statief handiger zijn. Deze zijn zo klein dat ze vaak in je zak passen. Hieronder een overzicht van de meest voorkomende statieven en een korte video over wat er te verkrijgen is.
Tripod of monopod camera statief?
De eerste afweging die je moet maken is of je een driebenig of eenbenig statief nodig hebt. Oftewel een tripod of monopod, zoals ze doorgaans genoemd worden.
De tripod, het meest voorkomende statief, heeft een stevige driepootconstructie die je camera in een goede positie vergrendelt. Dit geeft je de vrijheid om langere sluitertijden te gebruiken zonder je zorgen te maken over trillingen of bewegingsonscherpte. Het resultaat? Haarscherpe landschapsfoto’s of verbluffende sterrenhemels. Deze statieven worden vooral gebruikt wanneer je met lange sluitertijden fotografeert. Met een tripod kun je ook creatieve technieken toepassen, zoals HDR-fotografie en focusstacking waardoor je extra mogelijkheden hebt.
Aan de andere kant hebben we de monopod, de snelle en flexibele kameraad die ideaal is voor als je onderweg bent. Het is een statief dat bestaat uit één poot. Licht van gewicht, eenvoudig uit te schuiven en zeer klein wanneer je hem hebt ingeschoven. Een monopod biedt een zekere mate van stabiliteit, waardoor je foto’s scherper zijn dan wanneer je de camera gewoon in de hand houdt. Met de monopod kun je snel van compositie veranderen en spontane actiemomenten vastleggen, waardoor het een favoriet is onder sport- en natuurfotografen.
Natuurlijk zijn er ook enkele nadelen om in gedachten te houden. Voor lange sluitertijden is de monopod niet zo geschikt. Dan is een tripod een betere optie. Je kunt de camera natuurlijk ook niet loslaten wanneer hij op de monopod staat. Het is meer bedoeld als extra ondersteuning wat bij zware telelenzen goed van pas kan komen.
Er zijn ook camera statieven met drie poten die je ook als monopod kunt gebruiken. Bij deze statieven kun je de middenkolom los maken van de rest van het statief. In onderstaande video zie je hoe dat werkt.
Hoog camera statief
Dit statief is de ultieme metgezel voor wanneer je op zoek bent naar een veelzijdig statief dat je voor veel situaties kunt inzetten en een fijne werkhoogte heeft. Hoge statieven hebben een goede balans tussen werkhoogte, stabiliteit en zijn vaak klein genoeg om mee te kunnen nemen. Wanneer je een statief gaat aanschaffen, dan is het handig om rekening te houden met de hoogte van het statief. Je kunt het beste voor een statief kiezen dat je met een rechte rug kunt gebruiken.
Er zijn verschillende soorten statieven. Ik werk zelf met de Benro FBAT24CVX25. Een fijn statief met een prettige werkhoogte dat toch compact is wanneer het opgevouwen is. Door zijn stevigheid kan dit statief een camera tot 16 kg dragen. Dit statief heeft ook een paar handige features zoals een panoramaklem voor het maken van panorama’s en een ingebouwde monopod. De middenkolom kun je namelijk uit het statief halen en gebruiken als monopod. Twee statieven in één dus!
Mini camera statief
En laten we de “kleine maar dappere” held niet vergeten: het ministatief! Dit kleine wonder is een must-have voor elke fotograaf die altijd onderweg is en geen concessies wil doen aan stabiliteit en kwaliteit. Het ministatief is compact, lichtgewicht en past gemakkelijk in je cameratas of (jas)zak, waardoor het de perfecte metgezel is voor stedentrips of wandeltochten.
Ondanks zijn bescheiden formaat, is het kleine statief prima te gebruiken voor grotere camera’s met zwaardere lenzen. Een klein statief biedt een stabiele basis voor je camera en stelt je in staat om scherpe foto’s te maken, zelfs bij langere sluitertijden. Bovendien kan het ministatief handig zijn bij macrofotografie, waar precisie en stabiliteit cruciaal zijn voor het vastleggen van de kleinste details. En wil je toch wat meer hoogte? Dan zet je dit statief gewoon op een tafeltje, boomstronk of iets anders wat je tegenkomt dat je werkhoogte kan verhogen.
Natuurlijk heeft ook het ministatief een nadeel wat voor zich spreekt. Door de lage werkhoogte is het statief wat minder breed inzetbaar. Maar het ministatief is dan ook niet bedoeld als vervanging voor je trouwe tripod, maar eerder als een aanvulling erop. Een klein statief is een handig hulpmiddel om altijd binnen handbereik te hebben, vooral als je op pad bent en geen zware uitrusting wilt meeslepen.
Aluminium of carbon camera statief?
Statieven zijn doorgaans gemaakt van twee materialen: aluminium of carbon. Elk van deze materialen heeft zijn eigen eigenschappen, dus het is belangrijk om bij de aanschaf van een nieuw statief een goede afweging te maken.
Laat ik beginnen met aluminium statieven. Deze statieven zijn vaak betaalbaarder in vergelijking met hun carbon tegenhangers, waardoor ze een aantrekkelijke optie zijn voor fotografen met een beperkter budget. Bovendien zijn aluminium statieven over het algemeen iets zwaarder dan carbon statieven, wat gunstig kan zijn voor extra stabiliteit, vooral in winderige omstandigheden. Ze zijn ook duurzaam en bestand tegen een stootje, waardoor ze ideaal zijn voor de ruigere fotograaf.
Aan de andere kant hebben we carbon statieven. Deze statieven zijn gemaakt van koolstofvezel, wat resulteert in een aanzienlijk lager gewicht in vergelijking met aluminium statieven. Hierdoor zijn carbon statieven gemakkelijker te dragen tijdens lange wandelingen en reizen, waardoor je minder belast wordt en meer energie overhoudt voor creatief fotograferen. Carbon statieven absorberen ook trillingen beter, waardoor ze uitstekend geschikt zijn voor fotografie in situaties waar precisie van groot belang is, zoals bij macrofotografie.
Ondanks deze voordelen zijn er ook een paar nadelen. Carbon statieven hebben ook een hoger prijskaartje dan aluminium statieven. Bovendien zijn ze gevoeliger voor schade wanneer het statief een klap krijgt.
Kies de juiste statiefkop voor op je camera statief
Je hebt hierboven gelezen welke statieven er zijn. Maar dan ben je er nog niet. Je kunt het statief pas gebruiken als er een kop op zit. Daarmee zet je de camera op je statief en kun je hem recht zetten. Vaak zit er al een kop op een statief wanneer je deze koopt, maar er zijn verschillende soorten koppen.
Bij het kiezen van de juiste statiefkop is het belangrijk om te bedenken hoe je het statief voornamelijk gaat gebruiken en welk type fotografie je voorkeur heeft. Laten we een kijkje nemen naar de drie meest populaire statiefkoppen: het balhoofd, de driewegkop en de swinghead.
Het balhoofd
Het balhoofd, ook wel de kogelkop genoemd, is een veelzijdige en populaire keuze onder fotografen vanwege zijn eenvoud en flexibiliteit. Deze statiefkop maakt gebruik van een bolvormig mechanisme waardoor je je camera in vrijwel elke richting kunt draaien en kantelen met één enkele hendel of draaiknop. Het balhoofd biedt snelheid en gemak bij het veranderen van je compositie, wat vooral handig is bij het fotograferen van bewegende onderwerpen of het vastleggen van spontane momenten. Het balhoofd is ook licht van gewicht en compact, wat het een ideale keuze maakt voor fotografen die veel op pad zijn. Een nadeel van het balhoofd is dat het minder nauwkeurig is bij het positioneren van je camera, vooral wanneer je met lange telelenzen werkt of wanneer je precieze aanpassingen nodig hebt, zoals bij architectuurfotografie.
De driewegkop
Vervolgens is er de driewegkop. Deze statiefkop biedt drie aparte hendels waarmee je de horizontale draai, verticale kanteling en zijwaartse bewegingen van je camera afzonderlijk kunt regelen. Dit zorgt voor een nauwkeurigere en meer gecontroleerde positionering van je camera, waardoor deze kop ideaal is voor landschapsfotografie of studio-opnamen waar precisie van groot belang is. Bovendien kan de driewegkop zwaardere camera’s en lenzen ondersteunen dan het balhoofd. Het enige nadeel is dat de driewegkop iets meer tijd en inspanning vergt bij het aanpassen van je compositie, omdat je met drie verschillende hendels werkt. De driewegkop is ook groter, door de uitstekende hendels, dan een balhoofd.
De swinghead statiefkop
Tot slot hebben we de swinghead, ook wel bekend als de gimbal head. Deze statiefkop is speciaal ontworpen voor het fotograferen van wildlife en sportfotografie waarbij je een telelens gebruikt. De swinghead maakt gebruik van een roterende arm die de balans van je camera ondersteunt en je in staat stelt om soepel te pannen en te kantelen, zelfs bij het volgen van snelle en bewegende onderwerpen. Dat maakt dit type statiefkop een onmisbare keuze voor sport- en natuurfotografen. Het enige nadeel van de swinghead is dat deze meestal groter en zwaarder is dan andere statiefkoppen, waardoor dit statiefkop minder geschikt is om mee te nemen op reis.
Je camera op het statief bevestigen
Nu weet je welke statieven er zijn en welke statiefkop je het beste kunt kiezen. Maar we zijn er nog steeds niet helemaal. Een derde afweging die je moet maken is voor welke bevestigingspunt je kiest, om je statief aan je camera te bevestigen.
Het Arca-Swiss systeem
De meeste statiefkoppen hebben bovenaan een statiefplaatje dat je los kunt maken en aan de onderkant van je camera kunt monteren. Zo kun je je camera snel loshalen van je statief en hem er ook snel weer op zetten. Het meest gebruikte statiefplaatje is het Arca-Swiss systeem. Een universeel bevestigingsmechanisme dat compatibel is met verschillende statieven en camera’s. Dit statiefplaatje bestaat uit twee delen: een Arca-Swiss klem die aan het statief bevestigd zit (onderdeel van de kop) en een plaatje dat op je camera wordt gemonteerd. Het plaatje heeft een gestandaardiseerde vorm met een v-vormige inkeping, waardoor het gemakkelijk in de klem kan worden geschoven en veilig wordt vergrendeld. Dit systeem biedt een stevige en stabiele bevestiging, waardoor trillingen worden geminimaliseerd en je camera veilig op zijn plaats blijft zitten. Een van de grootste voordelen van het Arca-Swiss systeem is de snelheid en gemak waarmee je je camera kunt bevestigen en loskoppelen. Geen gedoe meer met schroefdraad of andere ingewikkelde mechanismen – gewoon in de klem schuiven, vergrendelen en je bent klaar om te fotograferen!
De betere statieven hebben dit Arca Swiss systeem. De goedkopere modellen hebben vaak een ander systeem. Kies in elk geval een koppeling die van staal of aluminium is. Op de goedkoopste statieven zit een kunststof koppeling en dat is sterk af te raden. Als het mechanisme faalt, ligt je camera namelijk op de grond. En die kans is groot als het plastic naar verloop van tijd poreus begint te worden. Dat wil je natuurlijk voorkomen!
Prijs van een statief
Statieven zijn er in verschillende prijsklassen. Je hebt statieven van een paar tientjes tot statieven van enkele duizenden euro’s. De prijs van een statief heeft altijd met de bouwkwaliteit te maken. Over het algemeen geldt: hoe duurder het statief, hoe beter de bouwkwaliteit. Ook het materiaal speelt een rol. Carbon is duurder dan aluminium.
Mijn tip is om je niet te laten verleiden door de goedkoopste statieven. Vooral vanwege de koppeling die vaak van kunststof gemaakt is, wat erg gevaarlijk is voor je camera. Vaak zijn goedkope statieven ook gemaakt van dunne materialen, wat de stevigheid niet ten goede komt. Je kunt het beste een statief kopen van een merk met een goede reputatie, zoals Benro, zodat je zeker weet dat je een betrouwbaar statief hebt waar je jaren plezier aan beleeft.
Heb je na het lezen van dit blog vragen over welk statief het beste bij je past? Neem gerust contact met ons op. In dit blog zag je een aantal videofragmenten uit ons Fotocafé ledenwebinar. Wil je meer van dit soort video’s zien? Er staan er inmiddels meer dan 100+ voor je klaar in onze ledenomgeving. Je kunt je hiervoor gratis aanmelden voor een proefperiode.